Zespół jelita drażliwego to przewlekła choroba przewodu pokarmowego. Objawia się nawracającymi zaburzeniami pracy jelit oraz ich zwiększoną aktywnością, która nie wynika ze zmian organicznych lub biochemicznych w organizmie. Ze względu na rodzaj dominujących objawów wyróżnia się cztery postacie zespołu jelita drażliwego: z dominującą biegunką, z dominującym zaparciem, mieszaną oraz nieklasyfikowaną.

Dieta w postaci biegunkowej zespołu jelita drażliwego

Osobom z biegunkowym zespołem jelita drażliwego polecana jest dieta lekkostrawna o ograniczonej zawartości nierozpuszczalnego błonnika pokarmowego. Znajduje się on w takich produktach, jak otręby, pieczywo razowe, grube kasze, ciemny ryż, migdały, orzechy oraz skórki i pestki warzyw i owoców. Zamiast nich zaleca się jasne pieczywo bez pestek i otrębów, z mąki wysokooczyszczonej, a także drobne kasze i makarony. Produkty roślinne należy gotować dłużej oraz rozdrabniać je i przecierać. Trzeba także zadbać o odpowiednie spożycie płynów, pijąc często małe porcje napojów o temperaturze 25-35°C.

Dieta w postaci zaparciowej zespołu jelita drażliwego

Zespół jelita drażliwego, którego objawem są zaparcia, wymaga diety bogatoresztkowej, czyli obfitej w błonnik pokarmowy – zarówno rozpuszczalny, jak i nierozpuszczalny. Jego zalecana ilość to 30-50 g dziennie. Nie należy jednak spożywać dużych ilości błonnika w jednym posiłku. Zalecane produkty to warzywa i owoce oraz produkty zbożowe z owsa i jęczmienia. Jeśli chorujesz na zaparciową postać zespołu jelita drażliwego i nie masz czasu na gotowanie odpowiednich posiłków, zamów u nas pudełkową dietę lekkostrawną. Dostarcza ona wszelkich niezbędnych składników odżywczych bez obciążania układu trawiennego.

Ogólne zalecenia dla osób chorujących na zespół jelita drażliwego

Wszystkie osoby chorujące na zespół jelita drażliwego powinny ograniczyć spożycie produktów bogatych w tłuszcz oraz cukier. Zaleca się jedzenie 4-5 posiłków w regularnych odstępach czasu, ponieważ usprawnia to perystaltykę jelit oraz pomaga w wyregulowaniu wypróżnień. Kolacja, jedzona 2-3 godziny przed snem, powinna być nieduża. Posiłki należy dokładnie przeżuwać, aby nie połykać niedostatecznie pogryzionych pokarmów.

Jakich produktów unikać w diecie dla jelita drażliwego?

Dieta dla jelita drażliwego (IBS) ma na celu zmniejszenie występowania objawów takich jak bóle brzucha, wzdęcia, biegunki lub zaparcia. Istnieje kilka produktów, które często mogą pogarszać te objawy u osób z IBS. Oto lista produktów, które warto unikać lub ograniczyć w diecie dla jelita drażliwego:

• świeże warzywa i owoce o wysokiej zawartości błonnika – niektóre warzywa i owoce, takie jak brokuły, kapusta, cebula, czosnek, marchew, jarmuż, kalafior, jabłka, gruszki, brzoskwinie i morele, mogą zawierać duże ilości błonnika, co może nasilać objawy IBS u niektórych osób. Zaleca się unikanie lub ograniczenie spożycia tych produktów, szczególnie w surowej postaci;
• produkty pełnoziarniste – takie jak pełnoziarnisty chleb, płatki owsiane, kasza gryczana, pełnoziarnisty makaron czy ryż brązowy, mogą być trudne do strawienia dla niektórych osób z IBS ze względu na wysoką zawartość błonnika. Warto ograniczyć spożycie tych produktów lub wybierać wersje łatwiejsze do trawienia, takie jak biały ryż czy biały chleb;
• produkty mleczne, takie jak mleko, ser, jogurt i lody, mogą pogarszać objawy IBS u niektórych osób ze względu na zawartość laktozy, a także duża obecność tłuszczu i białka, które mogą być trudne do strawienia. Warto eksperymentować z produktami bez laktozy lub wybierać alternatywy roślinne, takie jak mleko migdałowe, sojowe czy kokosowe;
• cukier i sztuczne słodziki – spożywanie dużych ilości cukru lub sztucznych słodzików może prowadzić do zaburzeń trawiennych u niektórych osób z IBS. Zaleca się ograniczenie spożycia słodzonych napojów, słodyczy, ciastek i innych produktów wysoko przetworzonych, które mogą drażnić jelita;
• napoje zawierające kofeinę, takie jak kawa, herbata czy napoje energetyzujące, mogą działać drażniąco na jelita u niektórych osób z IBS, co może prowadzić do nasilenia objawów. Zaleca się ograniczenie spożycia napojów zawierających kofeinę lub ich całkowite wyeliminowanie z diety;
• ostre przyprawy oraz tłuste potrawy, takie jak pikantne sosy, smażone potrawy czy fast foody, mogą nasilać objawy IBS u niektórych osób. Zaleca się unikanie lub ograniczanie spożycia takiej żywności, aby złagodzić objawy.

Osoby z IBS powinny indywidualnie eksperymentować z różnymi produktami i obserwować, które z nich nasilają objawy. Ważne jest również unikanie spożywania zbyt dużych porcji jedzenia na raz oraz regularne spożywanie posiłków o stałych porach, co może pomóc w złagodzeniu objawów IBS. Warto również skonsultować się z dietetykiem lub lekarzem w celu dostosowania diety do indywidualnych potrzeb i objawów.